Zoals ik in mijn vorige blogposts al vertelde, begint koffie bij de koffieboer die de groene koffieboon plant en met veel liefde verzorgt tot de koffiestruik prachtige koffiebonen levert. Maar dat gaat niet vanzelf. Vandaag neem ik jullie mee naar El Salvador. Andres Quintanilla is een gedreven koffieboer. Hij vertelde me dat hij regelmatig in zijn hangmat slaapt tussen de koffiestruiken, maar ook over de problematieken in de koffieplantages. De samenwerking met Amarella creëert nieuwe kansen en meer collegialiteit onder de koffieboeren die hun problemen gezamenlijk aanpakken.
De problematieken
Andres Quintanilla heeft veel gereisd, op verschillende plekken in de wereld gewoond en gewerkt, maar niet in de koffie. Hij keerde terug naar zijn land, om zijn familie te ondersteunen en uiteindelijk manager te worden van hun/zijn koffieplantages. Andrès hart en ziel zitten bij het levenswerk van zijn voorouders en die ziel draagt hij over op allen die hem ontmoeten.
Andrès heeft het regelmatig over de problematieken in de koffieplantages. De grootste problemen zijn klimaatverandering, veranderde koffieprijzen, grotere investeringskosten en lonen.
De koffieboeren in El Salvador hebben het ook moeilijk om plukkers te vinden, jonge mensen trekken weg uit hun streek om te studeren en ergens anders te gaan wonen en werken.
Klimaatverandering
Door de klimaatverandering zijn er meer ziektes bij de koffieplanten zoals koffieroest (een schimmel), maar ook te weinig regen en dus meer droogteperiodes verspreid over het seizoen zodoende er een andere bloesemtijden zijn.
Als gevolg van de klimaatverandering wordt voorspeld dat binnen dertig jaar de helft van de grond die gebruikt wordt voor de koffieteelt niet meer zal geschikt zijn.
Koffiemarkt is veeleisender
De koffiemarkt is veeleisender geworden. Vroeger maakten de koffieboeren zich geen zorgen over de kwaliteit van de koffie. Rijpe en onrijpe koffiekersen werden samen geplukt en in de zakken gestopt. Dat wordt nu niet meer gedaan bij de koffieboeren waarmee ik werk.
Ze doen niet alleen verschillende plukrondes, ze spelen ook met verschillende rijpingniveaus. De koffieboeren hebben nu verschillende tonen van rood, de kleur die de rijpe koffiebes kan hebben van lichtrood tot donkerrood, dat geeft uiteraard andere smaken.
Kansen voor koffieboeren
Voor Andrès is de grootste kans als koffieboer om te overleven het direct contact met de koffie-importeur, met de koffiebranders maar ook met de baristi. Degenen die uiteindelijk de koffie zetten en serveren voor de consument. Er is een koffieketting gevormd.
Vroeger wisten koffieboeren niet waar hun koffie naar toe ging, wat mensen vonden van hun koffie, maar nu wel. Ze ontmoeten mensen, krijgen feedback over hun koffie en kunnen ze daarop reageren.
Voorheen was het: ‘koffie is koffie, het is goed als het in een zak zit, en bruin is’. Nu leren ze de smaken kennen van de eindgebruiker. Zo ontstaat een wisselwerking tussen producent en eindverbruiker die ervoor zorgt dat na de eerste zip koffie je ziel wordt geraakt!

Amarella
Door de samenwerking met Amarella – ook mijn partner – zijn de koffieboeren in El Salvador anders gaan werken. De ‘terras’koffie is er geboren, in een uniek microklimaat. Elk perceel wordt verdeeld in verschillende kleinere delen. Je kan het vergelijken met een groentetuin die verschillende percelen heeft met verschillende gewassen.
Zo kunnen ze werken met de verschillende soorten schaduw, zonbelichting enz. om de smaken verder te ontwikkelen. De differentiatie gebeurt op de plantage door verschillende plukrondes te organiseren.
Door Amarella zijn de koffieboeren gestart met andere verwerkingsmethodes, naast volledig gewassen koffie ook naturals en pulped natural. Dat is veel meer werk, maar het geeft ontzettend veel meer voldoening. Op deze manier zet de koffieboer zijn handtekening onder de koffieplant en daar start de ‘ziel’.

Collegialiteit
Het meest verrassende effect van het contact en werken met ‘onze’ andere koffieboeren is de mentaliteit van ‘delen’. Het grootste voordeel van samen te werken met andere koffieboeren, is delen van informatie over de problemen in de koffie en de plantages.
Problemen in de koffieplantages zijn zowat overal hetzelfde. Soms heeft een koffieboer een oplossing gevonden en wordt dat gedeeld met de collega’s die dat dan kunnen toepassen in hun plantages. Dat spaart tijd en geld. Het is een soort broederschap onder elkaar.

Uitzonderlijke koffie proeven
Eens uitzonderlijke proeven, maak jes abonnee van Horeca Webzine en maak iedere maand gedurende 2 jaar lang kans op een degustatiepakket t.w.v. €50.