Bloemkool – groente van het jaar 2020 – is een hele populaire groente. En met reden: deze eetbare bloem is niet alleen erg smakelijk maar ook nog eens bijzonder gezond. Bovendien is bloemkool erg veelzijdig in de keuken. Het is een groente die op veel verschillende manieren kan worden bereid en die ook bij veel gerechten past.
Bloemkool, groente van het jaar 2020
Van 4 tot 10 mei 2020 ging weer ‘De Week van groenten en fruit©‘ door. Doel van de actie is de rest van het jaar bloemkool en de telers ervan in de spotlights te zetten.
Weetjes
Bloemkool is, zoals de naam al zegt, de eetbare bloem van een koolsoort. Het heeft een vrij zachte, licht nootachtige smaak, die zich bij een te lange kooktijd ontwikkelt tot een uitgesproken, tamelijk onaangename koolsmaak.
Hoewel de witte variant veruit het meest bekend is, komt bloemkool in nog een aantal kleuren. Zo is er groene bloemkool (de puntige variant noemt men romanesco of torentjesbloemkool. Ook kom je soms gele, oranje, rode of zelfs paarse varianten tegen, zoals op de afbeelding hieronder. Weliswaar zien die er anders uit, maar de bereidingswijze en de smaak zijn niet belangrijk anders dan die van de standaard witte soort.
Bereidingswijzen
In de inleiding van dit artikel schreven we al dat de groente van het jaar een veelzijdige groente is. Dat was niet overdreven, want bloemkool kan op vele verschillende manieren worden bereid: koken, stomen, stoven, bakken, roerbakken of wokken, in de oven bereiden, roosteren of grillen, frituren. Je kan er de fameuze bloemkoolcouscous van bereiden, er soep van maken of het gewoon rauw eten.
1- Bloemkool koken
Koken is de meest gebruikte bereidingswijze van onze groente van het jaar, maar toch gaat er nog vaak wat fout bij het koken ervan. Bloemkool wordt veelal te lang gekookt, waardoor de groente een krachtige, vrij onaangename koolsmaak krijgt. Ook komt er zo vaak een onplezierige geur vrij.
Reken daarom op een kooktijd van 8 tot 10 minuten. Als je enkel de roosjes kookt, hoef je zelfs maar 5 tot 8 minuten te rekenen. Gebruik weinig water en een snufje zout. Prik eventueel met een vork in de groente om de garing te testen; de dikste stukken moeten zonder al te veel moeite aan de vork blijven hangen bij een beetgaar resultaat.
2- Stomen
Stomen is een uitstekende manier om zoveel mogelijk voedingsstoffen te behouden. Reken op een stoomtijd van 8 à 12 minuten. Laat grove stukken iets langer stomen.
3- Stoven
Stoven is een ietwat riskante bereidingswijze, omdat je onze groente van het jaar zo gemakkelijk te lang laat garen. Daardoor kunnen onaangename geuren en smaken ontstaan. Het is wel ook een goede manier om bloemkool juist een andere smaak mee te geven met bijvoorbeeld bouillon. Bak de bloemkoolroosjes eerst enkele minuten aan. Blus daarna af met een vloeistof naar keuze – bijvoorbeeld water, bouillon of witte wijn – en voeg eventueel nog wat kruiden toe. Laat het daarna op zacht vuur in ongeveer 15 minuten mooi zacht stoven.
4- Bakken
Gebakken bloemkool gaat goed samen met kruiden als kerrie en/of geraspte kokos. Bak roosjes op matig vuur in wat olie of boter in ongeveer 20-25 minuten mooi bruin, knapperig gaar.
5- Wokken
Verdeel onze groente van het jaar in kleine zoveel mogelijk gelijke roosjes. Zo kan je ze mooi beetgaar wokken en geeft het niet al te veel “crunch” in je gerecht. Reken van 4 à 6 minuten alvorens ze gaar zijn. Bloemkool kan uitstekend door veel wokgerechten worden gemengd als extra groente.
6- Bloemkool in de oven
In de oven kan bloemkool mooi geroosterd worden (zie verder), maar meer klassieke bereidingen zijn ook mogelijk. Een echte aanrader is zowel simpel als smakelijk: gegratineerde bloemkool.
Verdeel voor dit klassiek bijgerecht ongeveer 1kg bloemkool in grote roosjes. Kook ze beetgaar in water met een snufje zout in ongeveer 8 minuten. Verwarm intussen een oven voor op 180°C en vet een ovenschaal in. Giet onze groente van het jaar af, verdeel de roosjes in de ovenschaal. Nappeer met een kaassaus en bestrooi met geraspte kaas. Laat deze ovenschotel in ongeveer 20 minuten mooi goudbruin gratineren.
7- Roosteren
Het nootachtige karakter, dat normaliter weinig uitgesproken tot niet aanwezig is in bloemkool, wordt door deze bereidingswijze zodanig uitvergroot dat het onmiskenbaar is. Vandaar ook dat geroosterde bloemkool zo’n uitstekende begeleider van wat meer uitgesproken, kruidige gerechten is. Het is ook nog eens heerlijk simpel.
Verwarm de oven voor op 200 graden. Verdeel een bloemkool in vrij kleine roosjes. Doe ze in een ovenschaal met een ruime hoeveelheid neutrale olie of lichte olijfolie en hussel kort door. Zorg ervoor dat je één laag hebt; als er veel op elkaar liggen lukt het roosteren niet zo goed. Gaar onze groente van het jaar in 40 à 60 knapperig goudbruin. Schep minstens één keer tussendoor voor een gelijkmatige garing. Smaak af met grof zout, peper en eventueel kerrie of nootmuskaat. Let wel goed op voor verbranding.
8- Grillen
De grillsmaak combineert uitstekend met die van bloemkool. Het enige lastige is dat bloemkool al snel uit elkaar valt, maar daar is een oplossing voor. Snij onze groente van het jaar in dikke plakken (1,5 à 2,5 cm dikte) van boven naar beneden. Stoom ze ongeveer 8 à 10 minuten. Dep voorzichtig droog, bestrijk licht met olie. Grill enkele minuten per kant in een grillpan of op de barbecue.
9- Frituren
Net zoals vrijwel alle ingrediënten kan bloemkool gefrituurd worden in of zonder een beslaglaagje. Frituur gelijke roosjes in hete olie (190°C) enkele minuten tot ze vrij diep bruin zijn. Serveer onmiddellijk want anders komt het binnenvocht naar buiten en worden ze slap.
10- Bloemkoolcouscous
Van onze groente van het jaar kan je een gerecht maken met een textuur die erg op couscous lijkt. Het kan op twee manieren: raspen of in de keukenmachine. Raspen geeft het beste resultaat, maar het is redelijk arbeidsintensief en kan enkel met een hele scherpe fijne rasp zodat je korreltjes krijgt die net zo groot zijn als couscous. Het kan ook in de keukenmachine. Deel de bloemkool in roosjes zodat je een gelijkmatig resultaat krijgt. Vul de machine tot maximaal de helft en puls net zolang totdat de gewenste korrelgrootte is bereikt.
Rauw zijn de korreltjes vrij zacht maar wel knapperig zodat je het bijvoorbeeld als in een tabouleh kan gebruiken. Kort gebakken gelijkt de bloemkoolcouscous op rijst of een zachte couscous; ook de smaak is vaak wat milder. Dat bakken gaat trouwens heel simpel: besprenkel de bloemkoolcouscous met wat olie en bak het enkele minuten op middelhoog vuur. Of doe er olie door, spreid het uit op een bakplaat en bak het op 160 à 180°C in ongeveer een kwartiertje goed. Het is niet de bedoeling dat het erg verkleurt. Het zal overigens niet verrassen dat je bloemkoolcouscous prima hetzelfde kunt kruiden als het echte graanproduct.
11- Bloemkoolsoep
Het is vrij eenvoudig om soep van bloemkool te maken. Hou echter rekening met de kooktijd. Zoals we al eerder aangaven moet je deze groente niet te lang koken. Neem een flinke fijngesneden ui en bak die in 10 à 15 minuten in wat olie zacht en glazig, maar niet bruin. Snij intussen 400gr geschilde loskokende aardappelen in blokjes en 1kg bloemkool in roosjes.
Voeg de aardappel bij de ui en begiet met 1 liter kippenbouillon. Laat dit vijf minuten koken en voeg de bloemroosjes toe. Laat de soep nog 10 à 15 minuten zacht pruttelen tot de groentes zacht zijn. Pureer met een staafmixer. Breng de soep weer aan de kook en op smaak met peper, zout, nootmuskaat of kerrie. Voeg net voor het opdienen 10cl lichtopgeklopte room toe. Als garnituur kan je een handvol grijze garnaaltjes bijserveren.
12- Rauw
Rauw is onze groente van het jaar lekker mild, met een iets pittige toon die na koken niet echt meer aanwezig is. Ook heeft het een aangenaam frisse beet. Je kunt het daarom bijvoorbeeld gebruiken in veel gevulde salades om gewoon wat extra groente toe te voegen of als hapje met een dipsausje.
Bonus
Ook de bloemkoolbladeren kunnen worden gegeten. Was die wel goed en gebruik enkel frisse, stevige exemplaren. De stevige nerf kan je bijvoorbeeld door roerbakschotels doen. De bladeren doen het ook goed in een stamppot. De smaak is vergelijkbaar met de roosjes, wellicht iets pittiger en krachtiger.
